San Guevorg de Mughni
La Iglesia de San Gevorg, más conocida como la iglesia de Mughni, se encuentra en el pueblo de Mughni, en la región de Aragatsotn, Armenia. Fue fundada en la primera mitad del siglo XIII. Las reliquias de San Gevorg fueron traídas aquí después de sufundación. Según la leyenda, parte de los restos de San Gevorgfue llevada desde el monasterio a Georgia para sanar al reygeorgiano de una enfermedad. Más tarde, el rey se negó a devolver esas reliquias a los armenios y en su lugar construyó laIglesia Armenia de San Gevorg de Mughni en Tbilisi.
El Monasterio de San Gevorg de Mughni en Armenia fue undestacado centro cultural y religioso donde ya en 1278 secopiaban manuscritos. El monasterio también tenía una escuelafundada por el obispo Abel Mkhitaryan, quien luego documentóla historia del monasterio. El monasterio es famoso por sus hermosas decoraciones y murales específicos del arte eclesiástico armenio del siglo XVII-XVIII. Probablemente fueron pintados en el siglo XVII porNaghash Hovnatan, autor de las decoraciones de la Catedral deEtchmiadzin y otras iglesias cerca de Ereván y Agulis. La iglesia de San Gevorg es una basílica de cúpula rectangularconstruida con piedras tufa negras, amarillas y rojas. Seencuentra dentro de un monasterio rectangular. Desde el lado oeste de la iglesia hay un salón abierto decorado con tres hermosos arcos, sobre los cuales se levanta la torre campanario de 12 columnas. La iglesia está rodeada por un hermoso jardín.
Սուրբ Գևորգ եկեղեցին, որն ավելի հայտնի է որպես Մուղնու եկեղեցի, գտնվում է Հայաստանի Արագածոտնի մարզի Մուղնի գյուղում։ Հիմնադրվել է 13-րդ դարի առաջին կեսին։ Սուրբ Գևորգի մասունքներն այստեղ են բերվել հիմնադրումից հետո։ Ըստ ավանդության՝ Սուրբ Գևորգի աճյունի մի մասը վանքից տարվել է Վրաստան՝ վրաց թագավորին հիվանդությունից բուժելու համար։ Հետագայում թագավորը հրաժարվել է հայերին վերադարձնել այդ մասունքները և փոխարենը Թբիլիսիում կառուցել Մուղնու Սուրբ Գևորգ հայկական եկեղեցին։
Հայաստանում Մուղնու Սուրբ Գևորգ վանքը եղել է նշանավոր մշակութային և կրոնական կենտրոն, որտեղ ձեռագրերը ընդօրինակվել են դեռևս 1278 թվականին։ Վանքն ունեցել է նաև Աբել եպիսկոպոս Մխիթարյանի հիմնած դպրոցը, որը հետագայում փաստագրել է վանքի պատմությունը։ Վանքը հայտնի է 17-18-րդ դարերի հայ եկեղեցական արվեստին հատուկ իր գեղեցիկ զարդարանքներով և որմնանկարներով։ Դրանք, հավանաբար, նկարվել են 17-րդ դարում Էջմիածնի Մայր տաճարի և Երևանի և Ագուլիսի մերձակայքում գտնվող այլ եկեղեցիների զարդարանքների հեղինակ Նաղաշ Հովնաթանի կողմից։ Սուրբ Գևորգ եկեղեցին ուղղանկյուն գմբեթավոր բազիլիկ է՝ կառուցված սև, դեղին և կարմիր տուֆով։ Այն գտնվում է ուղղանկյուն վանքի ներսում։ Եկեղեցու արևմտյան կողմից կա երեք գեղեցիկ կամարներով զարդարված բաց դահլիճ, որից վեր բարձրանում է 12 սյունանոց զանգակատունը։ Եկեղեցին շրջապատված է գեղեցիկ պարտեզով։
